اصول و قواعد کلی بتن ریزی کف
همه شما مهندسان با انواع بتن ریزی آشنایی دارین و حتما میدونید که یکی از کاربردهای گسترده بتن برای کف استفاده میشود. در این مقاله قصد داریم یکم بیشتر وارد جزئیات بتن ریزی کف بشیم و شمارو بیشتر با تکنیک های اون آشنا کنیم. امروزه کارفرمایان برای کفسازی، بیشتر به بتن ریزی میل پیدا کردند که در کارخانه ها، سوله ها و پارکینگ ها اجرا میشه چون هم دردسر اجرایی کمتری داره و هم مقرون به صرفه ست و از طرفی اگر درست اجرا بشه قطعا بادوام هم خواهد بود.
اگه یک حساب سرانگشتی بکنین متوجه میشین که اجرای بتن ریزی برای کف تقریبا نصف یک موزاییک هزینه داره و از طرفی چون یک تکه و اسلب هست قطعا به مرور دچار کندگی نمیشه.
برای بتن ریزی کف از چه بتنی استفاده کنیم؟
برای بتن ریزی کف حتما از بتن آماده کارخانه ای استفاده کنید زیرا اولا درست کردن بتن دستی زمان بر است دوما بتن دست ساز هیچوقت کیفیت و طرح اختلاط دقیق بتن کارخانه ای را نخواهد داشت سوما درست کردن بتن دست ساز به نیروی انسانی زیادی نیاز دارد و اصلا مقرون به صرفه نخواهد بود، مگر در شرایطی که متراژ کم باشد. بهترین رده مقاومتی برای بتن کف C20 است و اگر تردد ماشین آلات سنگین وجود دارد C25 استفاده کنید.
در ارائه طرح اختلاط بتن هم سعی کنید ترجیحا از حجم درشت دانه کم و به حجم ریزدانه اضافه کنید زیرا اینکار هم عملیات پرداخت رو تسهیل میکنه و هم تحمل بار بتن کف رو افزایش میده. حتما از افزودنی های روان کننده و الیاف پروپیلن استفاده کنید. بتن در هنگام گیرش گرما آزاد میکنه که این گرما منجر به ایجاد ترک در بتن میشه و استفاده از الیاف پروپیلن تا حدود زیادی جلوی این ترک هارو میگیره.
ضخامت اجرا بین 8 الی 12 سانتیمتر متغیره و نمیتوان خیلی دقیق اعلام کرد زیرا در بسیاری از موارد بدلیل رعایت شیب استاندارد مجبور هستیم که ضخامت بتن رو افزایش یا کاهش بدیم که هدایت آب به سمت کفشور یا آبرو به خوبی صورت بگیره. در شرایطی که شیب بستر با شیب بندی مدنظر کاملا متناسب و یکسان باشه ضخامت بتن ریزی کف در همه نقاط کف یکسان میشه که استانداردترین حالت ممکن هم همینه.
در فصل تابستان چگونه بتن ریزی کنیم؟
در فصل تابستان به دلیل گرمای هوا آب بتن خیلی زود تبخیر میشه و معمولا همه مجریان بتن رو غرق در آب میکنند که بعد تخلیه بتونن ماله پروانه ای بزنن. به هیچ عنوان اجازه ندین که اینکار انجام بشه زیرا اضافه کردن آب زیاد به بتن به بهانه تخلیه و ماله زنی راحت بسیار کار اشتباهیه و دوام و مقاومت سایشی کفپوش رو خیلی کم میکنه.
ترجیحا در دمای بالاتر از 32 درجه اصلا بتن ریزی نکنین و صبر کنین تا دمای هوا پایین بیاد.اگر مجبور شدین توی هوای گرم بتن ریزی کف رو انجام بدین حتما زیرکار یا بستر رو سیراب کنید تا آب بتن رو جذب نکنه.
اگر زیرکار رو آب ندین، آب بتن جذب خاک یا بتن مگر میشه و در مراحل آخر کاملا خشک میشه و ماله پروانه ای نمیخوره. دومین کاری که میتونین انجام بدین اضافه کردن روان کننده دیرگیر به بتن است. روان کننده میزان آب مصرفی برای شل کردن بتن رو کم میکنن و از این طریق شما میتونین با مقدار آب کمتر یک بتن شل و روان داشته باشین و درنتیجه با کم کردن آب میتونین دوام بتن رو افزایش بدین.
فقط دقت داشته باشین که روان کننده نهایتا 40 دقیقه میتونه بتن رو شل نگه داره و نباید ماله زنی به تعویق بیفته چون روان کننده نمیتونه جلوی تبخیر آب سطح بتن رو بگیره فقط گیرش سیمان رو یکم به تاخیر میندازه.
بیشتر بخوانید : بتن سخت صنعتی
چرا بتن کف باید حتما با روان کننده شُل بشه؟
معمولا همه مجریان بتن ریزی کف به بهانه بهتر ماله خوردن و بهتر صیقلی شدن آب زیادی به بتن میزنن. شما در جایگاه یک کارفرما به هیچ عنوان نباید اجازه اینکار رو بدین چون دوام بتن به شدت کم میشه. بتن کف با بتن تیر و ستون خیلی فرق داره چونکه بتن کف علاوه بر فشار به شدت تحت سایش قرار میگیره. اگر درهنگام تخلیه آب زیادی به بتن بزنین بعد یک مدت کوتاه بتن تحت تردد وسایل نقلیه سنگین پوسته پوسته میشه و لایه بالایی اون کاملا خراب میشه.
روان کننده با کم کردن آب بتن و افزایش کارایی اون نمیذاره این اتفاق بیفته. شاید بگین خب آب زیاد مگه چه ضرری داره؟ آب زیاد باعث میشه که سنگدانه ها و سیمان به خوبی بهم پیوند نخورن و پس از خشک شدن به همین دلیل تحت سایش لایه بالایی بتن پوسته پوسته بشه.
یک دلیل دیگه که باعث میشه آب زیاد بتن کف رو خراب کنه اینه که بعد از تخلیه کردن بتن، روی بتن آب جمع میشه و وقتی ماله میزنیم رویه بتن دوغابی میشه که پس از خشک شدن خیلی ضعیف هست. البته این موضوع خیلی به نفع مجری هست چونکه با ماله زدن کمتر سطح رو صیقلی تحویل شما میده.
بهترین زیرکار برای بتن ریزی کف چیه؟
بیشتر کارفرمایانی که قصد بتن ریزی کف دارند همیشه سوال میپرسند که چه زیرکاری برای بتن ریزی کف بهتره؟ قطعا خودتون میدونید که بهترین زیرکار بتن مگر هست. حالا میخوایم بررسی کنیم که چرا بتن مگر بهتره و چه مزایایی داره؟ اولین مزیت اینه که بتن مگر موقع بتن ریزی کف آب بتن رو به خودش جذب نمیکنه و توی تابستون این خیلی بهمون کمک میکنه که کار از دست در نره یعنی بتونیم با خیال راحت و کیفیت بالا ماله بزنیم بدون اینکه سطح کار خشک بشه.
دومین مزیت اینه که زیرکار محکم تری داریم و به مرور زمان کف صنعتی ما نشست نمیکنه. در بسیاری از کارخانجات که وسایل نقلیه سنگین تردد میکنن بعد از مدت کوتاهی میبینیم که یه قسمت هایی از کف نشست کرده و میشه گفت بخش زیادی از دلیلش بخاطر ضعیف بودن زیرکار است.
حالا میرسیم به قسمتی که سوال خیلی هاست. اینکه آیا میشه روی خاک بستر هم بتن ریزی کرد؟ بله میشه ولی شرط داره. اولین شرط اینه که اون خاک دست ریز نباشه یعنی ریزدانه نباشه چون هرکاری هم بکنین متراکم نمیشه. خاک زیرکار شما باید حتما قلوه سنگ هم داشته باشه چون در این حالت با غلطک کاملا متراکم میشه و یک زیرکار خوب بهتون میده.
اگر حس کردین که زیرکار خاک خوبی نداره میتونین کمی گراویه سفارش بدین و به ضخامت 5 سانتی متر روی خاک بریزین و بعدش یک ملات دوغابی هم روش بریزین تا تثبیت بشه. این تکنیک کمک میکنه که از ریختن بتن مگر و هزینه زیاد جلوگیری بشه ولی این روش به درد کف هایی میخوره که وسایل سنگین تردد نمیکنه روش. اگر کف شما قراره تحت بار تردد سنگین قرار بگیره حتما پیشنهاد میکنم بتن مگر بریزین و بعد بتن کف رو اجرا کنین.
چرا بتن ریزی بهترین کفپوش برای محیط های صنعتی است؟
ما به عنوان یک شرکت فعال در زمینه بتن ریزی کف وقتی به سوله ها و پارکینگ هایی که قبلا کفسازی شدن سر میزنیم اکثرا از موزاییک و سنگ استفاده کردن و حالا با تحقیق و جستجو به بتن ریزی رو آوردن. اصلی ترین دلیل استفاده از بتن ریزی بجای موزاییک و سنگ در محیط های صنعتی چیه بنظرتون؟ چرا کافرماها بیشتر به بتن رو آوردن؟
نمیخوایم بگیم که موزاییک و سنگ به طور صددرصدی از بتن بدتره و هیچ حسن و خوبی نداره ولی اینجا دلایلی براتون میاریم که قانع بشین برای محیط های صنعتی بتن درجا بهتره.
اولین دلیل اینه که سنگ و موزاییک یکپارچه و اسلب نیست یعنی اینکه تکه تکه کنار هم چیده میشه و در اثر تردد از ملات زیرین خودش کنده میشه کلا. حالا شما به عنوان کارفرما بهترین نوع سنگ و موزاییک روهم که خرید کنی میبینی که در اثر تردد زیاد بدون هیچ آسیبی کنده شده و دلیلش هم فقط وجود درز و شکاف. سیستم کفسازی بتن درجا این عیب بزرگ رو نداره و کاملا یکپارچه و بهم پیوسته ست.
دومین دلیل سرعت اجراست. بتن ریزی کف از سرعت خوبی برخورداره و به طور متوسط بسته به پیچیدگی محیط بتن 200 تا 500 مترمربع در روز قابلیت اجرا داره و درکنار همه اینها دردسر اجرایی کمتری هم داره. یعنی شما به عنوان کارفرما فقط کافیه که از کارخانه بتن سفارش بدین و بقیه اجرائیات به عهده تیم پیمانکار خواهد بود.
سومین دلیل قیمت پایین بتن ریزی کف است. قیمت بتن ریزی کف در حال حاضر با بتن عیار 350 به ازای هر مترمربع بین 90 تا 150 هزارتومان تمام میشود. دلیل اختلاف قیمت این است که قیمت بتن آماده در هر شهری فرق میکند و معمولا در شمال کشور خیلی بالاتر است. ولی با یک حساب سرانگشتی متوجه میشید که نسبت به سنگ و موزاییک خیلی ارزان تره و دردسر اجرایی کمی هم داره.
برای بتن ریزی کف باید حتما زیرکار رو آرماتوربندی کنیم؟
این سوال رو خیلی از کارفرماها از ما میپرسند که آیا لازمه حتما آرماتور ببندیم یا نه؟ قطعا بستن آرماتور کار بسیار بسیار خوبیه ولی بهتره سوال رو اینجوری مطرح کنیم که آیا میلگردگذاری لازمه یا نه؟ توی شرایط اقتصادی و قیمت بالای میلگرد باید خیلی دقت کنین که هزینه گزاف نکنین. معمولا میلگرد رو برای افزایش قدرت باربری و خمشی اجرا میکنند تا به مرور زمان از خرابی کفپوش جلوگیری کنه.
اولین عاملی که بستن شبکه میلگرد رو الزام میکنه زیرکار ضعیفه. اگر منطقه موردنظر خاک خوبی نداره و ممکنه در آینده دچار فرونشست بشه اصلا ریسک نکنین و آرماتور ببندین. در بسیاری از مناطق خاک بستر بسیار ریردانه بوده و یا در نزدیکی سفره های زیرزمینی آب قرارداره(مانند شهرهای شمالی) و درصد نشست بالایی دارن که بستن آرماتور کمک زیادی میکنه. البته در این شرایط استفاده از سیستم های ژئوتکس و ژئوسل هم در پایین آوردن ضریب نشست و تراکم خاک بسیار موثر است.
دومین عاملی که بستن آرماتور رو اجباری میکنه دستگاه ها و ماشین آلات با ارتعاش و ضربه بالا هستند. اگر قراره برروی کف دستگاه های سنگین مثل ژنراتورها با لرزش زیاد نصب بشن آرماتور خیلی کمک میکنه تا بتن از هم گسیخته نشه. لرزش های هرچند کوچک ولی مداوم به مرور باعث گسیخته شدن اجزای بتن میشه. میلگرد با جذب این لرزش ها و افزایش یکپارچکی سیستم کف بسیار مفید خواهد بود.
برای افزایش مقاومت سایشی بتن کف چه کنیم؟
در اکثر کف های بتنی قدیمی معمولا 3 میلیمتر رویه بتن دچار فرسودگی میشه و این خیلی آزاردهنده ست. اگر به پارکینگ های طبقاتی و یا سوله های صنعتی که در معرض تردد وسایل نقلیه سنگیم هستند سر بزنید متوجه میشین که بتن کف بدون هیچگونه آسیب عمقی فقط از ناحیه رویه شن نما شده و تحت سایش شدید مقاومت کافی رو نداشته. در این قسمت میخوایم راهکارهایی رو بگیم که جلوی این اتفاق رو تا حدود زیادی میگیره.
اولین کاری که باید بکنین اینه که حجم آب مصرفی بتن رو با روان کننده پلی کربوکسیلات کم بکنین. اگر موقع بتن ریزی آب زیادی به بتن بزنین بعد از خشک شدن ذرات سیمان و سنگدانه پیوند محکمی رو تشکیل نمیدن و این پیوند ضعیف باعث خرابی بتن تحت سایش میشه. هرچقدر میزان مصرف آب بتن کمتر باشه کیفیت ناحیه انتقال در بتن(ITZ و یا مرز مشترک بین سنگدانه و سیمان) افزایش پیدا میکنه و تنش ها به خوبی بین سنگدانه و سیمان منتقل میشه.
دومین راهکار افزودن الیاف به بتن است. الیاف ها معمولا به طور مستقیم برروی مقاومت سایشی تاثیر ندارن و با جلوگیری از ایجاد ترک مانع خراب شدن بتن میشن. در مورد الیاف ها در یک قسمت دیگه مفصل صحبت خواهیم کرد.
سومین راهکار استفاده از بتن سخت هست. بتن سخت نوعی بتن با سنگدانه های چقر سیلیسی میباشد که به صورت خشکه پاشی همزمان با بتن ریزی برروی کف اعمال میشود. این مواد مقاومت سایشی بتن رو حدود 2 تا 3 برابر افزایش میدن. بتن سخت در هر مترمربع بین 4 تا 6 کیلوگرم به صورت خشک پاشیده میشود و سپس با ماله پروانه ای پرداخت میشود.
مارا در اینستاگرام دنبال کنید.