آشنایی با اجرا و کاربرد بتن استامپی

بتن استامپی یک سیستم کفسازی دکوراتیو مبتنی بر بتن می باشد. همه ما وقتی کلمه کفسازی بتنی را می شنویم ناخودآگاه به بتن ریزی پارکینگ و سوله فکر میکنیم. تصویر و جلوه ای که از کلمه کفسازی بتنی داریم کاملا صنعتی است. ولی بتن استامپی جلوه صنعتی و خشن بتن را کاملا تغییر داده و با کاربرد دکوراتیو فصل جدیدی از کفسازی بتنی را آغاز کرده است. البته قدمت بتن استامپی در ایران نسبت به اروپا و آمریکا بسیار کم است.

در کشورهای پیشرفته نظیر آمریکا سال هاست که سیستم موزاییکی و تایلی حذف شده است و اکثر کفسازی ها بر پایه بتن هستند. با دقت به تصاویر بتن استامپی نگاه کنید. احتمالا شماهم در نگاه اول وجه تمایزی بین بتن استامپی و موزاییک و سنگ حس نکردین و فکر کردید که این محصول، همان سنگ و موزاییک است ولی کاملا اشتباه برداشت کرده اید. شاید از خودتان بپرسید این طرح ها و جلوه های سنگ چگونه روی بتن ایجاد شده اند؟ در جواب باید گفت این جلوه ها و بافت های سنگ طبیعی توسط قالب های مخصوص بر روی بتن ایجاد شده است.

قالب های استامپی قبل از سخت شدن بتن، برروی سطح بتن قرار داده می شوند و پس از کوبیدن این قالب ها، طرح دلخواه شما روی بتن مُهر می شود. البته اجرای بتن استامپی دارای مراحل متعدد می باشد که هرکدام از مراحل اجرا مباحث فنی خاص خود را دارد و فقط محدود به قالب زنی نیست. برای اینکه بتوانید این طرح ها و رنگ های زیبا را برروی بتن اجرا کنید باید عملیات تخصصی برروی بتن اجرا کنید. تنوع این قالب ها بسیار متنوع است و متناسب با هر سلیقه ای قابل اجراست.

یک سوال مهم دیگر که امکان دارد ذهن شما را درگیر کرده باشد اینست که رنگ بتن چگونه از خاکستری به این رنگ های متنوع تغییر کرده است؟ آیا از بتن خاصی برای اجرای بتن استامپی استفاده می شود؟ در پاسخ به این سوال مهم باید گفت که برای اجرای بتن استامپی ما نیاز به بتن خاصی نداریم و بتن موردنیاز همان بتن معمولی می باشد. ولی برای تغییر رنگ بتن باید از رنگ مخصوص استفاده کنیم.

منظور از رنگدانه مخصوص، رنگدانه ای سازگار با سیمان می باشد. ولی آیا لازم است که ما کل حجم بتن را رنگی کنیم؟ در جواب باید بگوییم که خیر نیازی نیست. ما فقط سطح بالایی بتن را رنگی میکنیم تا از هزینه های گزاف جلوگیری شود. در ادامه به جزئیات بیشتر بتن استامپی می پردازیم تا ابهامات این محصول کاملا برایتان برطرف شود و با مزایای این محصول نسبت به موزاییک و سنگ آشنا شوید.

چرا بجای سنگ و موزاییک از بتن استامپی استفاده کنیم؟

این سوال را اکثر کسانی که برای اولین بار کلمه بتن استامپی را می شوند از ما می پرسند. موزاییک و سنگ متریالی است که به خوبی در حوزه عمران و ساخت وساز شناخته شده است و تقریبا همگی با خواص و معایب آن آشنا هستند و به همین دلیل اکثرا تمایل به اجرای متریالی دارند که از قبل شناخته شده است و به اصطلاح عامیانه امتحان خودش را پس داده است. ولی این دلیل کافی نیست که ما سایر متریال ها را به دلیل اینکه شناخته شده نیستند امتحان نکنیم.

همه ما با معایب موزاییک و سنگ آشنا هستیم و بارها و بارها در معابر و خیابان ها با آن مواجه شده ایم. بله درست حدس زدید، لق شدگی و کنده شدن از ملات زیرین. این شایع ترین عیب شناخته شده از موزاییک و سنگ است. رشد گیاهان از محل درز های اجرایی، تغییر رنگ، تورم لایه های پایین به دلیل نفوذ آب و .... از دیگر معایب شناخته شده موزاییک و سنگ هستند. در اینجا این سوال مطرح می شود که دلیل اصلی این اتفاقات چیست؟ در پاسخ باید بگوییم دلیل اصلی وجود درز و شکاف و چندلایه بودن سیستم تایلی و موزاییک است.

درز و شکاف بالایی که حاصل کنار هم قرار دادن موزاییک و سنگ است و چندلایه بودن که شامل لایه ماسه سیمان و خود موزاییک و سنگ است.  اولین شاخصه ای که می تواند بیشتر این عیوب ها را برطرف کند یکپارچه بودن و عدم وجود درز و شکاف در کفسازی است. بتن استامپی کاملا یکپارچه و به صورت بتن درجا اجرا می شود. از این رو نه درز و شکاف دارد و نه چندلایه است و به اصطلاح کاملا اسلب است. عدم وجود درز و شکاف در بتن استامپی باعث می شود که نفوذ آب به لایه های زیرین رخ ندهد.

شاید در فصول گرم سال این امر زیاد مهم نباشد ولی در فصول سرد سال عدم نفوذ آب بسیار مهم است. وقتی در زمستان آب به لایه های زیرین نفوذ کند، در همان محل یخ زده و باعث تورم و پوسته شدن سطح می شود. بتن استامپی با برطرف کردن این عارضه بزرگ می تواند مقاومت خوبی در زمستان و یخ زدگی داشته باشد. پس در نتیجه بتن استامپی با خاصیت عدم درز و شکاف و چندلایه بودن، مشکلات لق شدگی، کنده شدن، رشد گیاهان، یخ زدگی و ..... را نخواهد داشت.

ماندگاری طرح ها و رنگ ها در بتن استامپی چقدر است؟

سوال مهم و اساسی بعدی که فاکتور خیلی مهمی در کفسازی دکوراتیو است مربوط به ماندگاری طرح ها و رنگ های بتن استامپی می باشد. طرح های ایجاد شده با قالب های استامپی و رنگ بکار رفته شده چقدر دوام دارد؟ در معرفی اولیه بتن استامپی اشاره ی کوچکی به رنگ بکار رفته شده در بتن استامپی کردیم و گفتیم که نیازی به رنگی کردن کل حجم بتن نیست. در ابتدا به سوال میزان ماندگاری طرح ها پاسخ می دهیم.

اولین عاملی که باعث می شود طرح های ایجاد شده ماندگاری خوبی داشته باشد، مقاومت سایشی است. سایش در برابر تردد خودرو و معابر و ..... باعث می شود که طرح های ایجاد شده برروی بتن به مرور از بین بروند و ما با یک سطح بتنی بی روح مواجه شویم. بتن معمولی در برابر سایش بسیار ضعیف است و باید رویه بالایی بتن در برابر سایش تقویت شود تا طرح های ایجاد شده از بین نروند. به این منظور از پودر ضدسایش(سخت کننده) برای افزایش مقاومت سایشی بتن استفاده می شود. شاید بپرسید پودر ضدسایش چیست؟

با پودر سخت کننده بتن استامپی بیشتر آشنا شوید.

پودر ضدسایش حاوی سیمان و سنگدانه های کوارتز بوده که مقاومت بالایی در برابر سایش دارند. این پودر به صورت خشک برروی بتن پاشیده می شود و با ماله تلسکوپی اجرا می شود. سپس عملیات قالب زنی و ایجاد طرح آغاز می شود. پس از خشک شدن، رویه بالایی بتن یک لایه قوی و مستحکم است و باعث می شود طرح های ایجاد شده به راحتی از بین نروند. حالا شاید بپرسید عملیات رنگ ریزی دقیقا کجاست؟

باید بگوییم که رنگ موردنظر با پودر ضدسایش ترکیب می شود(یک تیر و دو نشان). ما در هنگام تولید پودر سخت کننده، رنگدانه را در مرحله آخر به پودر ضدسایش اضافه میکنیم و با این تکنیک هم مقاومت سایشی بتن را افزایش می دهیم و هم سطح بتن را رنگی میکنیم. رنگدانه های سازگار با سیمان و بتن، رنگدانه های اُکسیدآهن هستند که به صورت پودری تولید می شوند. ولی آیا این رنگ ها آنتی UV هستند؟ آیا با گذر زمان کم رنگ نمی شوند؟

در جواب باید گفت که متاسفانه اُکسیداهن ها با گذر زمان کم رنگ شده و خاصیت آنتی UV ندارند. نگران نباشید این پایان کار نیست. برای محافظت از رنگ هم تکنیک داریم. برای محافظت از رنگ یک لایه شفاف سیلر اپوکسی برروی بتن اجرا می کنیم. این لایه شفاف سیلر اپوکسی با ایجاد یک لایه محافظ، از رنگ بکاررفته شده به خوبی محافظت می کند و از طرفی سطح بتن را آبگریز می کند.

این لایه سیلر اپوکسی علاوه بر محافظت از رنگ و آبگریزی سطح بتن، براقیت و جلوه ی بسیار خوبی به بتن استامپی می دهد و باعث می شود تا جزئیات طرح ها و رنگ خیلی بهتر نماش داده شوند. البته این لایه سیلر اپوکسی محافظ هر 3 سال نیاز به شارژ مجدد دارد.

در کفسازی بتن استامپی از چه نوع بتنی و با چه ضخامتی استفاده می شود؟

همان طور که در قسمت های قبلی توضیح دادیم برای اجرای بتن استامپی نیاز به بتن خاصی نیست و بتن مصرفی همان بتن معمولی که در کارخانه های بتن آماده تولید می شود مورد استفاده قرار می گیرد. ولی خب بتن آماده دارای رده های مقاومتی زیادی است. چه نوع رده مقاومتی برای اجرای بتن استامپی نیاز است؟

در پاسخ به این سوال باید گفت که رده مقاومتی C20 یا همان بتن عیار 350 بهترین گزینه برای اجرای بتن استامپی است. بتن عیار 350 مقاومت های لازم برای دوام کفپوش را به خوبی تامین می کند. البته بتن عیار 350 سازه ای دارای حجم زیادی بادامی است و بهتر است برای اجرای بتن استامپی از حجم سنگدانه های بزرگ بادامی کاسته شود و سنگدانه های نخودی جایگزین آن شود.

علت این امر این است که هرچقدر بتن دانه بندی ریزتری داشته باشد عملیات صیقلی کردن و ماله زنی بتن تسهیل می شود و سطح دکوراتیو بهتری حاصل خواهد شد. ضخامت اجرای بتن استامپی بین 8 تا 10 سانتی متر متغیر است. البته اگر بستر شیب بندی مناسبی نداشته باشد ناچار هستیم برای رعایت شیب و هدایت آب ضخامت اجرای بتن را افزایش دهیم. توصیه می شود قبل از اجرای بتن استامپی بستر و زیرکار را با خاک به خوبی رگلاژ و تراز کنید تا در مصرف بتن صرفه جویی شود.

آیا بتن استامپی برروی دیوار و نما هم اجرا می شود؟

اگر به دیوارهای بیرونی و نمای ساختمان ها توجه کنید متوجه خواهید شد که اکثرا دارای آستر فیلی(پلاستر) و سنگ هستند. هرکدام از این مواد جایگاه خوبی برای دیوار و نما پیدا کرده اند. آستر فیلی به دلیل ارزان بودن و اجرای آسان برای دیوارهای خارجی گزینه مناسبی است ولی به دلیل عدم مقاومت در برابر آب بسیار مستعد پوسته شدت و ترک است.

اگر بخوایم استمپ وال رو به صورت خلاصه شرح بدیم باید بگیم که این محصول بر پایه بتن پلیمری با ضخامت 1 الی 2 سانت به صورت درجا (نه پیش ساخته ) برروی سطوح اجرا میشه و سپس بافت انواع آجر و سنگ به وسیله قالب مخصوص روی بتن پلیمری مُهر میشه (مشابه عکس بالا ). تا آخر این پست با ما همراه باشین تا بیشتر با این محصول آشنا بشین.

استمپ وال میتونه با کپی کردن طرح انواع سنگ و آجر روی بتن، زیبایی و درام خوبی به سطوح عمودی شما مثل نما، اطراف شومینه، باربیکیو و دیوارهای پیرامونی بده. بتن مورد استفاده در استمپ وال به گونه ای طراحی شده که بتونه توی ضخامت های پایین بدون ترک و افتادگی اجرا بشه و اجازه میده تا بافت های عمیق سنگی ، الگوهای چوب و سایر طرح های سنگی و آجری به راحتی روش حک بشه ( با قالب مخصوص ).

طرح ها و بافت های استمپ وال نسبت به سایر متریال های مشابه که پیش ساخته هستن خیلی بیشتره و میتونیم به راحتی بگیم امکانات طراحی اون بی پایانه. استمپ وال به راحتی میتونه رقیب سرسخت سنگ نما و آجرهای مصنوعی باشه. این محصول خیلی منحصربه فرد و از طرفی علاوه بر تنوع طرح و رنگ نسبت به سنگ و آجر نمای پیش ساخته مزیت های زیادی داره که توی اسلایدهای بعدی حتما به اون اشاره می‌کنیم.

اولین مزیت اصلی استمپ وال اینه که درجا اجرا میشه نه پیش ساخته ( مثل سنگ و آجر ). سیستم بتن درجا باعث میشه که کار درز و شکاف نداشته باشه و یکپارچه اجرا بشه. پس دیگه نگران کنده شدن آجر و سنگ از نما و دیوار نیستین. بتن درجا یک مزیت دیگه هم داره و اونم اینه که از نمای سنگی و آجری خیلی خیلی سبک تر درمیاد و به ساختمان بار کمتری رو وارد میکنه و این یک حسن بزرگه.

سوال دیگه ای توی ذهن دارین حتما راجب دوام استمپ وال هست. بتنی که برای استمپ وال استفاده میشه مواد پلیمری مخصوص داره و این باعث میشه هم چسبندگی خوبی به زیرکار داشته باشه هم توی سرما و گرما ترک نخوره و پوسته پوسته نشه. بعد از اتمام کار و وقتی کار خشک شد یه رزین آبگریز و براق کننده هم روی سطح اعمال میشه که هم محافظ رنگش هست و هم آب بند میکنه سطح رو.

شاید بپرسین برای اجرا چه زیرکاری مناسبه؟ برای اجرای استمپ وال نیازی به زیرکار خاص ندارین و فقط کافیه یک آستر سیمانی شمشه کش اجرا کنید. سطح زیرکار هم اگر صیقلی نباشه بتن پلیمری بهتر به زیرکار میچسبه و این کیفیت کار رو بالا میبره. اگر زیرکار موج زیادی داشته باشه باید با یک ملات ارزان سطح رو صاف و یکدست کنید بعد استمپ وال رو اجرا کنید.

سنگ های نما از لحاظ مقاومت گزینه های خوبی هستند ولی قیمت و دستمزد اجرای بالایی دارند. از طرفی وزن زیادی به سازه اعمال می کنند و تنوع طرح و رنگ بالایی ندارند. بتن استامپی با حذف این معایب یک گزینه عالی برای نما و دیوارهای خارجی است. ولی آیا برای اجرای بتن استامپی برروی دیوار و نما از بتن سازه ای استفاده می شود؟در جواب باید گفت خیر. بتن سازه ای برای اجرای کفسازی بتن استامپی استفاده می شود و برای اجرا در نما و دیوارهای خارجی از بتن پلیمری مخصوص استفاده می شود.

ضخامت اجرای بتن استامپی روی دیوار و نما بین 7 الی 15 میلیمتر متغیر است. تعیین کننده ضخامت اجرا طرح انتخابی شماست. هرچقدر طرح انتخابی شما بافت عمیق داشته باشد(مثلا  طرح سنگ آنتیک) ضخامت اجرا هم بیشتر است. شاید بپرسید که آیا بتن استامپی دیواری برروی انواع زیرکار قابل اجراست یا نه ؟ بهترین زیرکار برای اجرای بتن استامپی دیواری، آستر سیمان درشت شمشه ای و بلوک سیمانی است.

آستر سیمان درشت باعث می شود تا بتن پلیمری خلل و فرج آستر سیمان را پر کند و درنتیجه چسبندگی و چفت و بست بهتری با زیرکار داشته باشد. سوال بعدی که ممکن است داشته باشید این است که آیا بتن استامپی دیواری در مقابل آب عایق است یا نه؟ در جواب باید گفت که بله. بتن پلیمری برای اجرای بتن استامپی نما بر پایه لاتکس فرموله شده و در مقابل نفوذ آب کاملا مقاوم است و با خیال راحت می توانید در نمای ساختمان از آن استفاده کنید.

ما را در اینستاگرام دنبال کنید.