آشنایی با کفپوش آرملات
آرملات را میتوان کامل‌ترین سیستم کفسازی با بتن دانست. حتما شماهم در بسیاری از کارخانجات و محیطهای صنعتی این کفپوش بتنی را دیده‌اید. سطح صیقلی با سنگدانه‌های درشت و ریز و یکپارچه حتما توجه شما را جلب کرده است. احتمالا بارها از خود راجب نحوه‌ی اجرای آرملات سوال پرسیده‌اید. اگر بخواهیم به صورت کاملا خلاصه این محصول را شرح دهیم باید بگوییم که آرملات یک سیستم کفسازی دولایه مبتنی بر بتن و یک ملات پرمقاومت است. از بتن برای بیس و اساس کفپوش استفاده میشود و با ایجاد یک لایه ملاتی سخت و مقاوم برروی بتن، از سطح در برابر سایش و خوردگی محافظت میکنیم.
خیلی از مهندسین و معماران این سیستم کفسازی را با سیستم سخت کننده خشک‌پاش اشتباه میگیرند و تصور میکنند که این دو یکسان هستند. ولی سیستم آرملات با سیستم خشک پاش کاملا متفاوت است و باید بدانید که سیستم خشک پاش استاندارد بین المللی نداشته و صرفا تا حدود 30 درصد میتواند خواص سیستم ملاتی را داشته باشد. با بتن سخت صنعتی بیشتر آشنا شوید. اولین و بارزترین خاصیت سیستم آرملات، آنتی‌داست و آنتی‌باکتریال بودن این کفپوش است. شاید بپرسید این خواص کف چه کمکی به ما میکنند؟ آیا برای هر محیط صنعتی این خواص کف لازم است؟
در پاسخ باید بگوییم اگر در صنعت مواد غذایی و بهداشتی فعالیت میکنید باید کفسازی شما خاصیت آنتی‌باکتریال و آنتی‌داست را داشته باشد. گذشته از این خواص کفپوش آرملات مقاومت بالایی در برابر بارهای ترافیکی سنگین داشته و در برابر ضربه بسیار مقاوم است. شاید بپرسید این خواص از چه طریقی به کفپوش داده شده است. تمامی این خواص مفید از طریق اجرای لایه ملاتی سخت کننده که شامل سنگدانه های کوارتز است به کفپوش داده میشود. تا به اینجا سعی کردیم یک مقدمه و شکل کلی از این محصول را به شما ارائه کنیم. در قسمت های بعدی به جزئیات بیشتری درمورد آرملات خواهیم پرداخت.
کاربردهای کفسازی آرملات
قبلا به این موضوع اشاره کردیم که این محصول کامل‌ترین سیستم کفسازی مبتنی بر بتن است. اما کامل بودن از چه نظر؟ آرملات تمامی خواص مثبت یک کفسازی استاندارد را دارا میباشد. این خواص شامل مقاومت فشاری، مقاومت سایشی، عدم تولید گردوغبار(آنتی داست) و ضدباکتری(آنتی باکتریال) میباشد. از این رو هم میتواند در محیط های صنعتی و هم در محیط های دکوراتیو اجرا شود. کارخانجات و پارکینگ‌های طبقاتی که تحت بارهای ترافیکی دائم و سنگین هستند نیازمند یک کفپوش ایده‌آل هستند.
آرملات بهترین گزینه برای کفسازی این محیط‌ها میباشد. شاید در نگاه اول تصور کنید که کفپوش آرملات فقط برای محیط های صنعتی و کارخانجات مناسب باشد. ولی باید بگوییم که اشتباه تصور کرده‌اید. این محصول علاوه بر کاربری صنعتی دارای کاربری دکوراتیو نیز میباشد. عدم تولید گردوغبار، ضدباکتری، زیبایی منحصر بفرد سنگدانه‌های کوارتز پس از ساب خوردن باعث شده که این محصول علاوه بر محیطهای صنعتی، در محیطهای لوکس و تجاری نظیر هتل، بیمارستان، مراکز خرید و رستوران‌ها مورد استفاده قرار بگیرد.
در کشورهای پیشرفته سال‌هاست که سیستم تایلی و موزاییکی جایگاه خود را به کفسازی بتنی داده است. از ایرادات اصلی سیستم تایلی و موزاییکی میتوان به مقاومت پایین آن در برابر ضربه و نفوذ آب اشاره کرد. این نقص ها در سیستم آرملات کاملا برطرف شده و این کفپوش مقاومت بالایی در برابر ضربه دارد. فقط باید به این نکته توجه داشت که معمولا در محیطهای دکوراتیو از سنگدانه های درشت و برای محیطهای صنعتی از سنگدانه‌های ریز در کفسازی استفاده میشود. علت استفاده از سنگدانه‌های ریز در کفسازی صنعتی مقاومت فشاری بالاتر نسبت به حالت سنگدانه‌ی درشت است.
در حالت سنگدانه‌ی ریز تنش وارد شده به کف بیشتر توسط سنگدانه‌های کوارتز تحمل میشود و این خود باعث میشود تا در محیطهای صنعتی از سنگدانه ریز استفاده کنیم. از طرفی در محیطهای دکوراتیو نظیر هتل و بیمارستان از سنگدانه‌های کوارتز درشت استفاده میشود. سنگدانه‌های درشت پس از ساب خوردن زیبایی و جلوه بهتری به محیط می‌بخشند. در این قسمت سعی کردیم با کاربردهای این محصول بیشتر آشنا شوید. در قسمتهای بعدی با ما همراه باشید.
آرملات از چه موادی تشکیل شده است?
آرملات یک محصول پایه سیمانی است ولی تفاوت‌های بسیار زیادی با بتن معمولی دارد. اصلی‌ترین آیتمی که برای کف صنعتی مورد نیاز است درجه سختی بالا است به همین خاطر آرملات معمولاً درجه سختی بسیار بالاتری نسبت به بتن معمولی دارد. استفاده از کانی‌های با درجه سختی بالاتر باعث میشود تا درجه سختی آرملات نسبت به بتن معمولی افزایش یابد. استفاده از شن و ماسه معمولی در ساختار بتن معمولی معمولاً درجه سختی بالایی به ما نمی‌دهد به همین خاطر برای افزایش درجه سختی مجبور هستیم از کانی‌هایی با درجه سختی بالاتر استفاده کنیم. کانی‌های نظیر سیلیس بازالت و غیره درجه سختی بالاتری نسبت به شن و ماسه معمولی دارند و ترکیب این کانی‌ها با سیمان معمولا درجه سختی بالاتری را نسبت به ما می‌دهد.
ولی این تنها عامل افزایش درجه سختی نیست و لازم است تا در ساختار سیمان نیز اصلاحاتی صورت بگیرد تا بتوانیم حداکثر بازدهی را از آرملات داشته باشیم. سیمان یک ماده کاملا انقباضی است و پس از خشک شدن حدوداً بین ۲ الی ۳ درصد دچار جمع شدگی میشود که این عامل باید در آرملات کاملاً اصلاح شود. استفاده از الیاف پروفیلن در ساختار آرملات باعث میشود تا این ترکها به حداکثر مقدار خود برسد. اصلی‌ترین و مهم‌ترین عامل افزایش درجه سختی نسبت آب به سیمان در ساختار مواد سیمانی است. آرملات هم دقیقاً از این مقوله پیروی میکند و چون یک ماده سیمانی است هر چقدر در تهیه آن از آب کمتری استفاده شود مقاومت سایشی بالاتری نیز خواهد داشت به همین دلیل آرملات باید نسبت آب به سیمان بسیار پایین‌تری نسبت به بتن معمولی داشته باشد.
میزان مصرف آب در آرملات معمولا ۱۲ تا ۱۴ درصد وزن ماده خشک است و همین عامل باعث میشود که این محصول پس از خشک شدن سختی سایشی بسیار زیادی به ما بده.
آیا میتوان آرملات را برروی بتن قدیمی اجرا کرد؟
این سوال را اکثر کسانی که قصد ترمیم کفپوش دارند را دارند از ما می‌پرسند. همانطور که قبلا اشاره کردیم کفسازی آرملات یک سیستم دولایه است. لایه اول بتن عیار 350 به ضخامت 10 سانتیمتر و لایه دوم ملات سخت‌کننده به ضخامت 1 سانتیمتر است. بتن کف بسیاری از سوله‌ها و کارخانجات به مرور زمان و تردد ماشین‌آلات سنگین دچار فرسودگی میشود و معمولا افراد درصدد ترمیم کفپوش برمی‌آیند. و از ما سوال میکنند که اگر بخواهیم کفسازی آرملات انجام دهیم، آیا میتوان بجای بتن ریزی لایه اول از همین بتن قدیمی فرسوده استفاده کرد؟
یعنی ملات سخت کننده را مستقیما برروی بتن قدیمی اجرا کنیم و بتن ریزی مجدد انجام ندهیم. پاسخ به این سوال را از چندین جنبه مورد بررسی قرار می‌دهیم. از لحاظ اجرایی که باید گفت بله و میتوان مستقیما برروی بتن قدیمی آرملات را اجرا کرد. ولی یک نکته را باید مدنظر داشت و اینکه در این حالت ملات سخت‌کننده را باید با ضخامت بیش از 1 سانتیمتر اجرا کنیم. دلیل آن این است که ملات سخت کننده با بتن قدیمی تشکیل یک لایه واحد نمی‌دهد و معمولا رفتار کف دولایه جداگانه خواهد بود و برای جبران این ضعف مجبور هستیم ضخامت ملات سخت‌کننده را افزایش دهیم.
از طرفی برای چسبیدن بهتر ملات سخت کننده به بتن قدیمی مجبور هستیم از پلیمرهای گران قیمت در ترکیبات ملات سخت کننده استفاده کنیم. این دوعامل(افزایش ضخامت و پلیمر) خود باعث میشود تا از لحاظ هزینه تفاوتی با حالت بتن ریزی مجدد کف نداشته باشیم. تنها مزیتی که این حالت برای ما ایجاد میکند این است که از هزینه‌های تخریب کف جلوگیری میکند و زمان اجرای پروژه را تسریع میبخشد.
بتن مصرفی، ضخامت اجرا و افزودنی‌های موردنیاز کفسازی آرملات
برای کفسازی آرملات از چه نوع بتنی استفاده میشود؟ ضخامت اجرای این محصول چند سانتیمتر است؟ چه افزودنی‌هایی برای اجرا مورد نیاز است؟ عمده سوالاتی که در مورد این محصول از ما پرسیده میشود در این باب است. در این قسمت به این سوالات مهم پاسخ خواهیم داد. همانطور که قبلا اشاره کردیم کفپوش آرملات یک کفپوش دولایه است. لایه اول بتن و لایه دوم ملات سخت‌کننده است. برای اجرای لایه اول نیاز به بتن عیار 350 داریم. بتن عیار 350 در کارخانه های بتن آماده همان بتن با رده مقاومتی C20 است.
ضخامت اجرای بتن لایه اول متوسط بین 8 تا 12 سانتیمتر متغیر است و نمیتوان عدد دقیقی را برای ان اعلام کرد. نوع شیب بندی و میزان بار وارده به کف تعیین‌کننده میزان ضخامت بتن است. هرچقدر بار سنگین‌تری به کف وارد شود ضخامت بتن نیز بیشتر خواهد بود. بتن لایه اول در تماس مستقیم با بارهای واردشده به کف نیست و معمولا نقش بیس را ایفا میکند و وظایفی همچون سایش و مقاومت در برابر نفوذ آب و مواد شیمیایی بر عهده لایه دوم یا همان ملات سخت کننده خواهد بود. پس در نتیجه برای اینکه کفپوش مقاومت خوبی در برابر بارهای مکانیکی داشته باشد باید لایه اول که نقش بیس دارد به خوبی تقویت شود.
برای تقویت بتن بیس از چندین افزودنی میتوان استفاده کرد. مواردی همچون کم‌کردن نسبت آب به سیمان، افزودن دوده سیلیسی و الیاف های فیبری میتواند به افزایش مقاومت بتن کمک زیادی بکند. بهترین افزودنی برای کفسازی بتنی ژل میکروسیلیس است که ترکیب همان روان کننده پلی کربوکسیلاتی + دوده سیلیسی + الیاف پروپیلن است. هرکدام از این افزودنی‌ها به افزایش مقاومت بتن کمک زیادی میکند. روان‌کننده پلی‌کربوکسیلاتی با کم کردن نسبت آب به سیمان به کاهش تخلخل بتن کمک میکند.
دوده سیلیسی با پرکردن منافذ سیمان به کاهش نفوذپذیری بتن کمک زیادی میکند. الیاف پروپیلن ترک های ناشی از حرارت هیدراسیون سیمان را به حداقل می‌رساند. در این قسمت با نوع بتن، ضخامت اجرا و افزودنی های آرملات آشنا شدیم. در قسمت های بعدی با ما همراه باشید.
مراحل اجرای کفسازی آرملات
در این قسمت به مراحل اجرای کفپوش آرملات به صورت جداگانه می‌پردازیم.
زیرسازی و شیب بندی بستر
خیلی از افرادی که قصد اجرای این محصول را دارند راجب نوع زیرسازی از ما سوال میکنند. بهترین روش زیرسازی کفپوش آرملات چیست؟ آیا نیاز به آرماتوربندی دارد؟ آیا باید حتما بتن مگر برای زیرسازی استفاده شود؟ تمامی این موارد به میزان تردد وسایل سنگین و ماشین‌آلات صنعتی بستگی دارد. محیطهایی که در آن تردد مداوم ماشین‌آلات سنگین وجود دارد قطعا نیاز به آرماتوربندی و اجرای بتن مگر دارند. ماشین‌آلات صنعتی که دارای ارتعاش بالا هستند نیز ما را ملزم به اجرای آرماتوربندی میکنند.
با این تفاسیر محیط هایی که تردد ماشین‌آلات سنگین و دستگاه‌های صنعتی با ارتعاش بالا ندارند نیازی به اجرای بتن مگر و آرماتوربندی نخواهند داشت. تنها موردی که باید همیشه مورد توجه قرار گیرد این است که خاک بستر قبل از بتن ریزی حتما تحکیم و به خوبی کوبیده شود. این عمل باعث میشود تا در درازمدت شاهد نشست و فرورفتگی کفپوش نباشیم. میزان شیب موردنیاز برای هدایت صحیح آب 1 الی 1.5 سانتیمتر در هر مترطول است. در این قسمت با زیرسازی و شیب بندی آرملات آشنا شدیم. در قسمتهای بعدی با ما همراه باشید.
بتن ریزی و اجرای ملات سخت کننده
در قسمتهای قبلی راجب جزئیات بتن مصرفی و افزودنی‌های موردنیاز صحبت کردیم. دانستیم که بتن مناسب برای اجرای آرملات بتن عیار 350 به ضخامت 10 سانتیمتر است. و دانستیم که برای افزایش مقاومت بتن از ژل میکروسیلیس استفاده میکنیم. پس از اجرای لایه اول و بتن ریزی نوبت به مرحله‌ی اجرای ملات سخت کننده خواهد رسید. پس از اینکه بتن به ناحیه گیرش اولیه خود رسید(منظور از گیرش اولیه حدودا 2ساعت بعد از تخلیه بتن و یا ناحیه‌ای از گیرش که با قدم گذاشتن نیروی اجرایی بتن دچار فرورفتگی نشود) پودر سخت کننده را به وسیله‌ی میکسر کوچک با آب ترکیب کرده و به شکل ملات درمی‌آوریم.
ملات حاصله را به ضخامت 10 الی 12 میلیمتر برروی بتن اجرا میکنیم(حدودا 24کیلوگرم در هر مترمربع). سپس ملات سخت‌کننده را به‌وسیله ماله پروانه‌ای کاملا صاف و صیقلی میکنیم. سپس به مدت 48ساعت عملیات کیورینگ را برروی کفپوش انجام می‌دهیم. در فصول گرم با چتایی خیس سطح کفپوش را کاملا مرطوب نگه داشته و در فصل زمستان دمای محیط را بالاتر از 7 درجه‌ی سانتیگراد نگه دارید.
ساب زنی
این مرحله از اهمیت بسیار بزرگی برخوردار است. حتما میپرسید که چرا؟ باید بگوییم که خواص آنتی‌داست و آنتی‌باکتریال در مرحله ساب زنی به کفپوش آرملات داده میشود. اما چرا سطح کفپوش را ساب میزنیم؟ پس از ماله زنی ملات سخت‌کننده لایه بالایی کفپوش به دلیل ته‌نشین شدن ذرات سیمان خیلی ضعیف است. به این لایه اصطلاحا لایه ضعیف گفته میشود. ذرات سیمان تمایل به ته‌نشین شدن دارند و این عمل باعث میشود در لایه‌ی بالایی کفپوش میزان سیمان کاهش یاید.
این لایه در مقابل ضربه بسیار ضعیف عمل میکند و حتما بارها شاهد پوسته شدن کفپوش های بتنی ساده شده‌اید. این لایه به وسیله دستگاه ساب به طور کامل تراشیده میشود و باعث حذف لایه ضعیف میشود. حذف این لایه باعث میشود تولید گردوغبار در آرملات به نزدیک صفر برسد. با حذف لایه ضعیف توسط ساب ما به سنگدانه‌های کوارتز ملات سخت‌کننده میرسیم. سنگدانه‌های کوارتز دارای خاصیت آنتی‌باکتریال هستند و آلودگیها و میکروبها رابه خود جذب نمیکنند و به راحتی تمیز می‌شوند.
کاترنی
در مرحله آخر سطح کفپوش را به ابعاد 2*2 یا 3*3 توسط دستگاه کاتر، برش میزنیم. شاید بپرسید که علت کاترزنی آرملات چیست؟ بتن در مراحل رسیدن به مقاومت نهایی از درون دچار انقباض و جمع‌شدگی میشود. از طرفی واکنش سیمان یک واکنش گرمازاست و باعث ایجاد تنش حرارتی در آرملات میشود. حاصل جمع‌شدگی وتنش‌های حرارتی ایجاد ترک در سطح بتن است. با ایجاد درز انبساط و انقباض و کاترزنی سطح بتن از تشدید و توسعه این ترکها جلوگیری خواهد شد. بهتر است درزهای ایجاد شده توسط ماستیک پلی‌یورتان به خوبی پر شود تا از نفوذ آب به داخل کفپوش جلوگیری به عمل آید.
جمع بندی
آنچه در این مقاله ارائه دادیم حاصل سالها تجربه‌‍ی گروه صنعتی سیلیکا در اجرای انواع کفپوش های بتنی از جمله کفپوش آرملات بوده است.کفپوش آرملات تمامی استانداردهای یک کفپوش خوب را دارا میباشد. امیدوارم با ارائه‌ی این مقاله گام موثری در جهت ارتقای کیفیت کفسازی‌های بتنی برداشته باشیم.
مارا در اینستاگرام دنبال کنید.
پایان
